Souveniers van Vlieland

fwgerritsen
11 mrt 2024
3 minuten om te lezen

Bijgewerkt op: 26 mrt 2024

Opa Kijk ik Vond op Zolder # 19

Als u wellicht dacht dat carnaval zich enkel beneden de rivieren afspeelde heeft u het mis, u kunt het ook boven de zee vieren, ten minste tussen ca. 1970 en 1990. In die periode was carnavalsvereniging “De Geitenbreiers” eigenhandig verantwoordelijk voor de organisatie van carnaval op Vlieland. De activiteiten van de vereniging reikten ook voorbij de eilandsgrenzen, zo laat een artikel van het Dagblad van het Noorden mooi zien: De Geitenbreiers verschenen enkele malen op TV, liepen meermaals mee in de Tilburgse carnavalsoptocht en voerden meerdere stunts uit waarvoor het woord “ludiek” lijkt uitgevonden. Onder die stunts onder meer een poging om het wereldrecord slapen-in-de-open-lucht te vestigen en het stelen van het Groningse Rabenhaupt beeld. Het beeld van Rabenhaupt dook kort na de roof op tijdens een lustrumfeest dat de Geitenbreiers organiseerden voor Groningse ondernemers. De Groningers mochten het beeld terugnemen op één voorwaarde: de gasten moesten allen de LP van de vereniging kopen, de LP Souveniers van Vlieland.

De Lp’s die aan de Groningers werden verkocht vormen vermoedelijk de enige afzetmarkt van deze plaat buiten Vlieland zelf, want in tegenstelling tot associaties die het woord “souveniers” opwekt vinden we op de plaat vooral muziek gemaakt voor Vlielanders. In het nummer “Ik ben een kind van de Noordzee” zingt een kinderkoor zelfs over hoe fijn het is als de ‘gasten’ weer vertrokken zijn:

“Dan is het eiland van jou en van mij

Dan zwerf je weer overal heen

Je bent weer gelukkig, je voelt je weer vrij

Zoiets kan op Vlieland alleen.”

In die laatste versregel horen we een typische eigenschap van het lokale loflied (die ons al eens eerder opviel): iets vrij algemeens verheffen tot een uniek plaatselijk fenomeen. Alleen in Vlieland ben je vrij, alleen in Vlieland zijn er duinen, alleen in Vlieland ruist de zee. Die zin klinkt eigenlijk al als een liedtekst van deze plaat, hoewel het lokale loflied het liefst gelardeerd is met kleurrijke bijvoeglijke naamwoorden. Spreek bijvoorbeeld niet over zee en strand maar over woestblauwe golven en goudglinsterend zand. Besluit je de zaak dan ook nog met een regel als “Oh wat verlang ik naar [plaats]”, “Nergens zo mooi als in [plaats]” of “Voorgoed in mijn hart vindt je [plaats]” dan heb je, wat stereotype kenmerken van het lokale loflied betreft, een volle bingo-kaart.

De eerlijkheid gebiedt wel te zeggen dat ik hier eindeloos door zorgvuldige ontleding de draak kan steken met de lokale lofzang, maar het verdorie toch blijft werken. Ik ben geen Vlielander maar bij het horen van de opname van “Mijn Vlieland” ervaarde ik toch een soort plaatsvervangende trots. Er is ook iets aan koorzang dat zorgt voor extra lading bij dit soort teksten, alsof het hele eiland samen is gekomen om de Vlielandse identiteit te bezingen. Daar word je wel sentimenteel van. Die sentimentaliteit reikt nu ook weer niet zo ver dat ik er zin in krijg te gaan luisteren naar een plaat die voor de helft bestaat uit kinderen-voor-kinderen variaties op hetzelfde thema en voor de andere helft uit fanfaremuziek, maar het is toch iets.

Voor de muziek kunnen we Souveniers uit Vlieland wat mij betreft voor eeuwig in de giftshop van de vergetelheid laten liggen. Wel vormt zowel de inhoud als de hoes van de plaat een interessant historisch inkijkje in hoe de Geitenbreiers er in slaagden een groot deel van Vlielanders te mobiliseren om bij te dragen aan hun eigen carnavalsfeest. Praktisch heel het Vlielandse verenigingsleven is op de plaat te horen en op de hoes vinden we reclame voor van alles van het lokale sigarenmagazijn (“specialiteit: een kist echte Vlielandse sigaren”) tot Pannekoekenrestaurant Zeezicht (“PRIMA RESTAURANT”) en Eethuisje ‘Het Lutinekaapje’ (“Aanbevolen: Nasi”). De plaat vormt daarmee een klein monumentje voor de fraaie resultaten van lokale organisatie, of, beter gezegd:

Waar vindt men nog die levenslust, die wonderbare kracht

Waar ‘n wildbevachtte geitenclub, verheugd zorgt voor eendracht

Waar alle mensen groot en klein, luid zingen hand in hand

Slechts aan de kusten van mijn hart, alleen in vlie-hie-land!

Oordeel

Omslag:

2 antieke advertentiepagina's